Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika w ruchu krajowym i międzynarodowym, oraz ubezpieczenie przewoźnika z tytułu przewozów kabotażowych

W Państwa pracy zawodowej jako agenta ubezpieczeniowego spotykają się Państwo często z produktem ubezpieczeniowym OC Przewoźnika, zwanym potocznie „OCP”, który proponują poszczególni ubezpieczyciele.
Chcielibyśmy przybliżyć Państwu konstrukcję tego produktu, oraz opisać praktyczny i racjonalny sposób działania takiej ochrony ubezpieczeniowej.

Ubezpieczenie OC Przewoźnika w ruchu krajowym i międzynarodowym

Przedmiotem ubezpieczenia jest odpowiedzialność ubezpieczającego, którą ponosi on zgodnie z przepisami ustawy prawo przewozowe (przewozy krajowe)/ Konwencji o Umowie Międzynarodowego Przewozu Drogowego Towarów (zwanej dalej Konwencją CMR) (przewozy międzynarodowe) przede wszystkim od momentu załadunku towaru na pojazd poprzez transport towaru, aż do momentu wyładunku w miejscu docelowym.

W praktyce żadna firma spedycyjna zlecająca transport towaru na podstawie odrębnej umowy z przewoźnikiem nie wyda towaru do przewozu, jeśli przewoźnik nie posiada aktualnej i opłaconej polisy OCP, której suma ubezpieczenia zawarta na umowie ubezpieczenia pokrywa wartość towaru przekazanego do przewozu.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje tylko i wyłącznie szkody spowodowane przez ubezpieczonego lub osoby uprawnione przez przewoźnika – ubezpieczającego/ubezpieczonego.
Ubezpieczyciel odmówi wypłacenia należnego odszkodowania w przypadku jeśli szkoda nie została wyrządzona przez osoby wspomniane wcześniej.

W ostatnim czasie często można się spotkać z odmowami wypłaty odszkodowania przez ubezpieczycieli na rzecz poszkodowanego, w przypadku gdy szkody dokonała firma spedycyjna (desygnowane osoby przez spedytora) podczas załadunku lub wyładunku towaru. W praktyce często zdarza się niestety tak, że pomimo tego spedytor obarcza winą za szkodę przewoźnika i niejednokrotnie w przypadku odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela na rzecz poszkodowanego spedytor pomniejsza zapłatę za fracht przewoźnikowi o wartość szkody. Jest to działanie nie mające żadnych podstaw prawnych i przewoźnik może dochodzić zwrotu potrąconej kwoty na początku w sposób polubowny, a w wielu przypadkach niestety tylko i wyłącznie na drodze postępowania sądowego.

Kolejnym zjawiskiem jakie w ostatnim czasie możemy zaobserwować są szkody wyrządzone przez tak zwanych imigrantów. Dzieje się to często w transportach towarów do Wielkiej Brytanii. Niektórzy ubezpieczyciele posiadają w zakresie ubezpieczeniowym ryzyko wystąpienia takiej szkody.
Za każdym razem warto więc zaproponować klientowi przewożącemu towary do Wielkiej Brytanii zawarcie Umowy Ubezpieczenia u Ubezpieczyciela, którego ochrona ubezpieczeniowa obejmuje taką szkodę.

Przykładowe ryzyka, które ubezpieczyciele posiadają w większości w swojej ofercie, i za które wypłacą odszkodowanie:
– za szkody w trakcie załadunku lub rozładunku (pod warunkiem że przewoźnik sam ładuje, zabezpiecza towar i go rozładowuje),
– za szkody rzeczowe w czasie między przyjęciem przesyłki do przewozu a jej wydaniem,
– za szkody finansowe powstałe, w wyniku opóźnienia w dostawie – w tym wskutek nieterminowego podstawienia pojazdu pod załadunek,
– uszkodzenia mechaniczne z winy kierowcy w trakcie transportu do miejsca docelowego,
– za szkody rzeczowe powstałe wskutek rabunku (rozboju), dewastacji,
– za szkody z tytułu przewozu materiałów niebezpiecznych (ADR) dokonywanych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi dotyczącymi przewozu materiałów niebezpiecznych,
– za szkody rzeczowe powstałe podczas przewozu żywych zwierząt,
– za szkody rzeczowe polegające na utracie lub uszkodzeniu kontenera, palet i innych opakowań wielokrotnego użytku,
– pokrycie cła i innych kosztów związanych z przewozem przesyłki, gdy zostaną one poniesione przez nadawcę lub odbiorcę towaru w związku z utratą, ubytkiem lub uszkodzeniem towaru – w granicach sumy ubezpieczenia,
– koszty poniesione przez ubezpieczającego w celu zapobieżenia powstaniu szkody lub zmniejszenia jej rozmiaru – w tym koszty podniesienie i wyciągnięcia środka transportu, który uległ wypadkowi,
– koszty związane z koniecznością przeładunku towaru lub jego przechowywania i inne uzasadnione koszty związane z powstałą szkodą:
1. uprzątnięcia bezużytecznego ładunku
2. utylizacji bezużytecznego ładunku dokonywanej w związku z obowiązującymi przepisami lub nakazem władz
3. segregowania uszkodzonego ładunku
– koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu cywilnym wszczętym przeciwko ubezpieczającemu,
– za szkody powstałe wskutek rażącego niedbalstwa pracowników Ubezpieczającego oraz osób, które działają na jego zlecenie, w imieniu lub na jego rzecz,
– za szkody powstałe na skutek wydania towaru osobie nieuprawnionej,
– za szkody wynikłe z utraty lub niewłaściwego użycia dokumentów wymienionych w liście przewozowym,
– za szkody powstałe w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania polecenia zmiany umowy,
Można jak najbardziej rozszerzyć zgodnie z wolą klienta powyższą ochronę ubezpieczeniową, wprowadzając dodatkowe klauzule dostosowane do potrzeb i specyfiki przewożonych towarów.

Ubezpieczenie z tytułu przewozów kabotażowych

Kabotaż, to przewozy wykonywane koleją, pojazdem samochodowym lub samolotem zarejestrowanym w innym państwie, bądź wykonywane przez przedsiębiorstwo zarejestrowane na terenie innego państwa, niż wykonywana usługa.
Przykład: pojazd zarejestrowany w Polsce, a wykorzystywany do przewozu towarów bądź osób na terenie Niemiec lub Francji.
Przedmiotem ubezpieczenia jest odpowiedzialność ubezpieczającego, dokonującego pozostającymi w jego prawnym posiadaniu pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony kabotażowego przewozu przesyłek:
– zgodnie z przepisami prawa miejscowego, dotyczącymi wykonywania transportu drogowego,
– na podstawie dokumentu przewozowego wystawionego zgodnie z przepisami prawa miejscowego,

Zakres ubezpieczenia obejmujący przewozy kabotażowe jest praktycznie identyczny z zakresem stosowanym w polisie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu przewozów krajowych i międzynarodowych, który został opisany wcześniej.

Często ubezpieczyciele wymagają zawarcia polisy OCP w swoim towarzystwie ubezpieczeniowym i pod tym warunkiem zgadzają się również na zawarcie polisy ubezpieczeniowej dla przewoźnika z tytułu przewozów kabotażowych.

Reasumując, firma transportowa musi posiadać taką polisę ubezpieczeniową z tytułu przewozów w ruchu międzynarodowym, krajowym i z tytułu przewozów kabotażowych, która w realny sposób zabezpieczy interes firmy, i będzie w stanie zaspokoić wszelkie roszczenia odnośnie uszkodzonego towaru podczas w.w transportu. Roszczenia odbiorców z tytułu uszkodzenia przewożonego mienia niejednokrotnie przewyższają kwoty kilkuset tysięcy złotych lub euro, dlatego tak ważną sprawą jest zaproponowanie klientowi umowy ubezpieczenia dostosowanej w realny sposób do jego potrzeb.

Artykuł ukazał się w 30 numerze miesięcznika Asistent – informatora multiagencji Asist.